MS en seksualiteit: weinig aandacht voor, grote impact

MS en seksualiteit

MS en seksualiteit

MS en seksualiteit. Bij 50 procent van de vrouwen en 80 procent van de mannen verandert het seksleven door MS. Dat is een zeer groot percentage. En toch wordt er weinig aandacht aan besteed. 

Wat is het toch met ons mensen dat we zo’n schroom hebben als het om seks gaat?

In alle artikelen en blogs die ik op internet tegen kom over MS en seksualiteit is er een bepaald  ongemak over het onderwerp. Er wordt wat lacherig over gedaan om dit ongemak te maskeren. Of het gebruik van expliciete woorden, zoals ‘erectie’, ‘penis’, ‘vagina’, ’glijmiddel’ en ‘orgasme’, worden vermeden en vervangen door vage omschrijvingen. waardoor je als lezer al snel de draad kwijt raakt. Of het artikel is zo klinisch geschreven dat het niet raakt aan de realiteit waar je als mens mee te maken hebt. Laat staan dat je, je als lezer – die worstelt met MS en seks – begrepen voelt.

Het andere dat me opviel is dat blogs en artikel over MS en seksualiteit vaak beginnen met een ‘waarschuwing’. Om de lezer te behoeden voor wat komen gaat. Iets dat ik bij geen enkel ander onderwerp over MS tegen ben gekomen. Zelfs niet bij incontinentie van blaas of darmen. Wat ik   gezien mijn visuele voorstellingsvermogen, en zeker als ik aan het eten ben, meer waarschuwings-waardig vind.

We hebben de meest natuurlijke daad op aarde, die ingegeven wordt door een van de krachtigste drijfveren die er in dit leven te vinden is, los gekoppeld van de rest van het leven. En behangen met schuld, schaamte en andere waarde oordelen. Wat zonde is. Want seks (in de breedste zin van het woord ) en intimiteit, vormen een belangrijk onderdeel van onze gezondheid en ons welbevinden als mens. 

Wanneer seks van zelf gaat en we er van kunnen genieten is seks een geweldige uitlaatklep.

Het kan zorgen voor diepe ontspanning en een diep gevoel van tevredenheid. Het brengt ons niet alleen fysiek heel dicht bij een ander maar kan ook zorgen voor een intense emotionele verbinding met degene met wie we vrijen. 

Wanneer seks niet van zelf gaat kan dat leiden tot frustratie en een behoorlijke impact hebben op je gevoel van eigenwaarde.

Wie ben ik nog als man of vrouw nu seks niet vanzelfsprekend is of met gebreken en hiaten komt? Je kunt je slecht voelen over jezelf. Schuldig naar je partner. Bang dat je partner je verlaat. Of bang dat dit betekent dat je geen relatie meer kunt krijgen.

Ik sprak er met Steven over, die MS heeft. En wat me opviel was hoe gevoelig het onderwerp ligt, ook bij hem. Terwijl hij iemand is die weet wie hij is, stevig in zijn schoenen staat en zich goed voelt over zichzelf. MS zorgde er bij hem voor dat hij erectieproblemen kreeg en moeilijk klaar kon komen. Maar voordat we zover waren dat hij die woorden kon gebruiken, waren we 45 minuten verder in het gesprek. 

De impact van MS op zijn seksleven veranderde hoe hij zichzelf zag. Doordat hij niet of moeilijk een erectie kon krijgen voelde hij zich aangetast in zijn mannelijkheid. Hij schaamde zich, naar zijn vrouw toe. En dat hield hij lang voor zichzelf. Waardoor het een heel eigen leven ging leiden. In zijn hoofd. Maar ook bij zijn vrouw. Het creëerde een enorme afstand en wroeging in hun relatie. 

Het duurde enkele jaren voordat hij het onderwerp durfde aan te snijden bij zijn artsen. En het gekke is: geen arts die het onderwerp ooit zelf had aangeroerd. Of misschien is dat niet gek. Het geeft weer hoe gevoelig seks, ook bij medici, ligt en hoe ongemakkelijk zij zich voelen bij het bespreken er van. Terwijl goede communicatie zoveel ellende kan voorkomen. En zoveel oplossingen biedt.

MS en seksualiteit: wat kan er veranderen?

MS kan er voor zorgen dat je geen of weinig zin hebt in seks.

Er zijn tig van redenen die er voor kunnen zorgen dat je geen zin hebt in seks. Ook als je geen MS hebt. In geval van MS, kan de oorzaak lichamelijk zijn. MS kan het centrum in je hersenen dat je libido triggert, aantasten, waardoor de behoefte aan seks er niet is. 

Andere, niet direct seks gerelateerde symptomen van MS kunnen je zin in seks ook doen afnemen. Zoals:

Vermoeidheid. Als je gewoon de puf niet hebt, is de zin in seks waarschijnlijk ook ver te zoeken.

Incontinentie. De angst dat je tijdens seks je plas of ontlasting niet op kunt houden laat weinig ruimte voor opwinding en plezier.

Spierspasmen. Door spierspasmen heb je geen of verminderd controle over je spieren. Het maakt bewegen moeilijk en misschien ben je bang dat je, je partner bezeert? 

Tintelingen. De huid is ons grootste genotsorgaan, daar waar aanraking zorgt voor opwinding. Wanneer MS de sensaties die we voelen verandert, kan dat een vervreemdend of anderszins negatief effect hebben op hoe we aanraking ervaren.  

Depressie. MS kan zorgen voor depressie, doordat het gebieden in de hersenen aantast die samenhangen met een gevoel van levendigheid en geluk. Maar de onzekerheid die MS met zich mee brengt kan er ook voor zorgen dat je in een neerwaartse spiraal terecht komt. En depressie haalt alle levendigheid uit het leven en brengt, naast matheid, vaak veel angst met zich mee.

Dit zijn slechts voorbeelden van dingen die je zin in seks negatief kunnen beïnvloeden. In feite kan ieder symptoom en ieder ding waar je door MS tegen aan loopt er voor zorgen dat je geen zin meer hebt in seks. Alles waar je, je zorgen om maakt, brengt je in je hoofd en haalt je weg bij genot. Iedere vorm van angst of stress is een domper op je libido. 

MS kan de zenuwen aantasten die zorgen voor seksuele functionaliteit.

Wat betekent dit in de praktijk? MS kan zorgen voor erectieproblemen. Het kan er voor zorgen dat je moeilijker klaarkomt. En het kan zorgen voor droogheid van de vagina. Erogene zones kunnen overgevoelig worden, waardoor aanraking snel te veel is. Ook het omgekeerde kan gebeuren (misschien wel vaker): dat je veel meer stimulatie nodig hebt dan normaal om opgewonden te raken en klaar te komen. 

Gelukkig leven we in een tijd dat er tal van oplossingen zijn.

Zoek voor praktische obstakels een praktisch oplossing en neem one small step at a time.

Wanneer vermoeidheid er voor zorgt dat je geen zin hebt in seks kan het helpen om bewust tijd te maken om zelf en/ of samen te genieten, op het moment dat je weet dat je energie hebt. Ga op ontdekkingstocht. Zelf en samen (als je samen bent). Wat vind je fijn? Waar ben je bang voor?  Wat is daar een mogelijke oplossing voor? Zorg daarbij dat de intentie om het aan te gaan er is, zonder de druk van de ‘prestatie’. Uiteindelijk gaat het om genieten. En dat zou je, in eerste instantie, ook in bredere zin kunnen zien: genieten omvat al je zintuigen. Dus je zou ook (samen) iets anders kunnen doen waar je ontzettend van geniet (en wat je dicht bij elkaar brengt). En zo, in kleine stapjes dichter bij daadwerkelijk seks komen.

In geval van incontinentie zou je bewust niet kunnen eten en drinken, voordat je gaat vrijen. En het kan helpen om er samen, open, eerlijk over te praten. Op een respectvolle, liefdevolle manier. En misschien helpt het om met een professional te praten? waarin ruimte is voor beider emoties, zonder elkaar neer te sabelen. Misschien moet je eerst een emotionele horde nemen voordat je toe bent aan het praktische deel: wat te doen als het wel mis gaat.

In geval van spierspasmen of andere symptomen die bewegen moeilijk of onvoorspelbaar maken, zou je andere standjes uit kunnen proberen waarin die symptomen minder een issue vormen?

Viagra kan een uitkomst bieden in geval van erectie problemen. Seksspeeltjes kunnen helpen voor extra stimulatie, wanneer erogene zones door MS minder gevoelig zijn geworden. En wanneer in geval van vaginale droogheid, is er glijmiddel. Lots of it als dat helpt. 

In geval van ‘overgevoeligheid’ of een veranderd gevoel; probeer uit wat misschien nog wel mogelijk is, waar je wel van geniet. ‘kou’ en ijsblokjes, bijvoorbeeld, hebben een verdovend efffect, waardoor de overgevoeligheid misschien afneemt. Het vergt misschien een open mind en de moed om je uit te spreken, maar er is een wereld aan mogelijkheden. Wees creatief. 

Vind  oplossingen voor praktische problemen. Samen maar ook zelf. Breng in kaart wat werkt, waar je van geniet. En wees daar open over. Je verdient het om lief te hebben en dat er van je gehouden wordt.

En schroom niet om je arts om hulp te vragen. Voor mogelijke oplossingen voor dingen waar je lichamelijk tegen aan loopt. Maar ook voor emotionele hulp. Misschien helpt het om te praten met een seksuoloog? Hoe gek of onwennig dat misschien, eerst, ook voelt. 

Er is een wereld aan kennis en ervaring op gebied van seks. Als het je kan helpen, trek de stoute schoenen aan en maak er gebruik van! Weet dat je bij lange na niet de enige bent die hiermee worstelt. En niet geschoten is altijd mis.

MS en seksualiteit: het belang van communicatie en betrokkenheid.

Ik denk dat het allerbelangrijkste is: lief zijn voor jezelf en elkaar. Werk je door je weerstand, verdriet, woede, schaamte, schuld heen (als die zich aandient) en wees lief voor jezelf. En voor elkaar.

Genot en plezier begint met accepteren van wat er is, in dit moment. En met (oneindig) geduld en liefde, naar jezelf en elkaar. Humor kan daarin ook een goeie ijsbreker zijn en ruimte maken om liefde te laten stromen. 

Open communicatie is zo belangrijk en kan zoveel oplossen. Juist als je tegen (praktisch) moeilijke dingen aan loopt of moeilijke emoties, laat ze niet onbesproken. Dan gaan ze, onderhuids, een eigen leven leiden. En dat leidt zelden tot iets goeds. Je verdient het om te genieten, van jezelf, van het leven en je geliefde. Openheid en eerlijker, hoe eng dat misschien ook is, helpen om te verbinden en te helen. 

Tot slot wil ik nog iets benoemen waar we ons vaak nauwelijks bewust van zijn en waar we veel te weinig gebruik van maken: onze verbeeldingskracht. Het overstijgt ons brein en heeft een directe link met ons lichaam. Ook wanneer de oorzaak van onze veranderende seksualiteit lichamelijk is, beschikken we nog steeds over de kracht van onze verbeelding. En als je seksualiteit kunt zien in een bredere vorm, namelijk als de beleving van ‘genot’, ‘plezier’ en ‘levenslust’ door middel van onze zintuigen: proeven, voelen, ruiken, zien en horen dan zijn de mogelijkheden van genieten nagenoeg grenzeloos.

Waarschijnlijk heb ik bij lange na niet alles benoemd waar je tegen aan kunt lopen als het gaat om MS en seksualiteit. Laat het vooral weten als je dit leest en iets essentieels mist. Het doel van deze blog is MS en seksualiteit bespreekbaar te maken. En hopelijk laat het zien dat je niet alleen bent.  En dat, ongeacht je klachten, MS niet het einde van je seksleven hoeft te betekenen. Want er is zo veel mogelijk!

Liefs,

Ilse

2 Comments

  1. Jolanda Lovers schreef:

    Top blog, dank je wel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *