Een van de meest voorkomende symptomen van MS is extreme vermoeidheid. En dat kan een enorme impact hebben op je leven. Hoe ga je daar mee om?
Ik heb geen MS. Dus misschien is het niet met elkaar te vergelijken. Maar soms ben ik zo moe dat ik wel kan huilen, zo moe. Wat gebeurt er dan? Hoe ga ik daar mee om?
Het gekke is dat ik dan de neiging heb om me uit mijn lichaam terug te trekken en in mijn hoofd te gaan zitten. Of mijn aandacht zelfs buiten mijzelf te plaatsen. Weg van alles dat ik voel. Als ik zo moe ben wordt mijn adem ook vaak heel oppervlakkig. Wat voor nog meer ongemak en spanning zorgt. En mijn lichaam voelt dan nog zwaarder en vermoeider aan.
Wat er gebeurt is dat ik mijn lichaam vast zet in die staat van vermoeidheid. Door niet aanwezig te zijn en door me schrap te zetten. En daarmee zet ik ook mijzelf vast in de emotionele rollercoaster waar ik in zit.
Heb jij MS en last van extreme vermoeidheid? Hoe ga jij daar mee om?
Je kunt natuurlijk vooraf maatregelen nemen waardoor je, hopelijk, minder moe wordt. Door je activiteiten aan te passen. Door minder te doen, of minder lang achter elkaar iets te doen.
Gea, een vriendin van heeft MS en is ook vaak heel erg moe. Zij vertelde dat ze nooit vooraf voelt wanneer iets ‘te veel’ is. Dat besef komt altijd pas na die tijd. Als ze de volgende dag uitgeput op de bank ligt of haar bed niet uit kan komen, dan weet ze: oké, dit was duidelijk te veel!
Ik vroeg haar of ze daar lering uit kon trekken, door de volgende keer minder ver te fietsen of te lopen? Door niet twee activiteiten op een dag te plannen, maar, maar een, bijvoorbeeld? Of een in de drie dagen? Maar zo werkt het niet, zegt ze.
Voor haar is er geen peil op te trekken. De ene dag voelt ze zich ‘s ochtends goed, kan ze een heel eind fietsen en voelt ze zich de dag erna alleen wat vermoeid. Op een andere dag, wanneer ze zich in de ochtend net zo goed voelt, kan het maar zo zijn dat de man met de hamer al komt nadat ze alleen een blokje om is geweest met haar hondjes, waarna ze twee dagen bekaf is.
Wat kun je doen als je MS hebt en wordt overvallen door vermoeidheid?
Slapen of rusten, natuurlijk. Maar ‘hoe’ je dat doet maakt een groot verschil.
Als ik kijk naar mijzelf, wanneer ik bekaf ben, dan word ik steeds prikkelbaarder en sluit ik me af. Terwijl dat alleen maar zorgt voor meer spanning en stress.
Wat dan helpt is als ik mijn aandacht juist in mijn lichaam breng en de zwaarte echt ga voelen. En dan door die zwaarte, door die vermoeidheid heen adem en met de uitadem echt los laat. Daarmee laat de vermoeidheid ook los. Het is niet in een keer weg, maar ik merk dan wel dat de vermoeidheid lichter wordt.
Hetzelfde geldt voor de emotie waarin ik vast zit. Als ik zo moe ben dat ik een kort lontje krijg of wel een potje kan janken, dan adem ik door die emotie heen en laat het los met de uitadem. Wat de verdere oorzaak van mijn vermoeidheid ook is, spanning kost energie en door die los te laten help ik mijn lichaam te herstellen en weer in balans te komen.
Ontspanning is zo belangrijk.
Het lijkt zo iets kleins en soms zo iets moeilijks om te doen: loslaten. Maar het kan een wereld van verschil maken voor hoe je, je voelt. In positieve zin.
Ik zie het zenuwstelsel als een elastiek dat door alle prikkels van het leven wordt uitgerekt en weer terugveert wanneer we slapen of rusten of tijd door brengen in de natuur of in stilte.
In MS is het zenuwstelsel, naar mijn idee, niet meer zo flexibel. Het is stijver, kan minder ver uitrekken en veert ook minder makkelijk terug. Door er bewust voor te kiezen spierspanning los te laten, nare emoties los te laten, help je jouw zenuwstelsel sneller herstellen. En de simpelste manier om dat te doen, is door de adem -voor je gevoel- door de spanning, vermoeidheid of emotie heen te laten stromen. En los te laten met de uitadem.
Ik hoop dat je er wat aan hebt! 🙂
2 Comments
Dit alles komt mij bekend voor. Ik ga het proberen , wat hier boven gezegd wordt.
Dag Trudy,
Ik hoop dat je er wat aan hebt. Hoor het graag of dat zo is :-).