Omgaan met MS. Hoe doe je dat? Afgelopen weekend sprak ik Steven over hoe zijn leven met MS er uit zag, voordat hij kennis maakte met yoga. In de blog van deze week wil ik graag met jullie delen wat hij daar over te zeggen had.
Hoe zag je leven met MS er uit, voor yoga?
Steven: maximale investering met minimaal rendement.
Dat is hoe het was voordat ik kennis maakte met yoga…en niet alleen het doen van de yoga houdingen…maar de hele techniek…of wat jij mij geleerd hebt over adem en ontspanning. En…. in plaats van iets proberen af te dwingen, als het niet gaat, …er door heen werken…of mee, mee werken.
Voor die tijd ….als mijn been niet meewerkte probeerde ik het te forceren…te dwingen om mee te werken. Als dat niet hielp, en dat hielp eigenlijk nooit, dan probeerde ik mijn been te buigen of voorwaarts te krijgen met mijn handen.Maar ook dat werkte zelden.
Wanneer mijn been gestrekt is en mijn knie op slot zit en hij wil niet buigen…vergeet het maar. Dan kan ik er aan trekken en duwen wat ik wil maar mijn been blijft gestrekt.
Kan je, je nog herinneren wat de manier waarop jij om ging met MS deed met je hartslag en adem?
Mijn adem was erg onregelmatig. Want ik werkte me een pukkel om mijn been maar te laten buigen, wat niet gebeurde….en voordat ik wist van yoga, was ik me totaal niet bewust van mijn adem of hoe ik ademde. Mijn adem ging zoals het ging.. totale willekeur. En vaak was ik me er helemaal niet bewust van.
Terugkijkend hield ik mijn adem heel vaak in terwijl ik mijn best deed mijn been te laten buigen.
Hoe voelde je, je wanneer je zo je best deed om je been mee te laten werken? Kan je, je dat nog herinneren?
Ja. Dat kan ik me zeker herinneren. Ik werd er heel erg boos van. Het was ontzettend frustrerend. En het putte me uit. Terwijl het helemaal niets opleverde…..al die inspanning…en ik was nog steeds precies waar ik was toen het begon…met mijn been uitgestrekt en mijn knie op slot.
Dat gebeurde vaak. En het kon overal gebeuren. Het gebeurde als ik beneden was, in mijn man cave. En achter de computer zat en op wilde staan om terug te gaan naar boven. Dan wilde mijn been opeens niet meer buigen, wat het zo ongeveer onmogelijk maakte om op te staan.
Het gebeurde ook regelmatig wanneer ik de trap op wilde lopen. Dan wilde ik de eerste stap nemen…of een volgende stap…en in eens…nope…mijn been weigert om te buigen. En dan probeerde ik mijn been omhoog te hijsen. Of naar voren te brengen….maar mijn been weigert om te buigen en ik krijg mijn voet niet op de volgende tree.
Dus hang ik daar…ergens tussen twee treden…terwijl ik mijn lichaam met genoeg kracht naar voren probeer te zwaaien om mijn voet over de volgende tree te krijgen.
Of ik probeer in of uit de auto te komen. En dat is echt geen lolletje…mijn been in de auto proberen te krijgen die weigert te buigen. Maar ik doe mijn best om dat voor elkaar te krijgen….worstelend. En dat kan makkelijk tien minuten duren.
Wat deed dat met je, wanneer je lichaam niet meewerkte?
Boos zijn komt niet in de buurt van hoe ik mij voelde….ik was woest en voelde me ontzettend gefrustreerd. Zodanig dat ik regelmatig dacht: ik hak mijn benen er gewoon af..ik heb ten slotte een mes op zak. Ik dacht echt: als ik een van de pezen doorsnijd, dan kan ik mijn been tenminste buigen.
Het gebeurt nog steeds wel eens…dat mijn been niet wil buigen, hoewel lang niet zo vaak. Als het gebeurt is het vooral wanneer ik ’s nachts wakker word en naar de wc moet. Dan lig ik in bed, met mijn linker knie die op slot zit en die niet wil buigen, waardoor ik mijn been niet onder de lakens of dekens vandaan krijg.
Wat ik nu doe is dat ik door de weerstand heen adem….en los laat, ontspan met de uitadem. En ik laat mijn aandacht in mijn been zakken.
En…ik zeg het niet hardop…maar ik denk wel: ‘Het is tijd om los te laten. Je mag loslaten.’
Vroeger deed ik alles op wilskracht en controle. Ik ging op dezelfde manier om met MS. Maar dat werkt niet. dat werkt eerder averechts.
Nu ben ik me bewust van mijn adem en dat ik met iedere uitadem ontspan. En dan voel ik, bijna direct, dat de spanning en weerstand in mijn been ook afneemt…genoeg om mijn been een klein stukje te buigen. En zodra ik mijn been een klein stukje kan buigen, gaat de rest haast vanzelf. Zonder dat ik iets probeer te forceren. Ongeveer een minuut zit ik in bed…alleen maar ademen en ontspannen…totdat mijn been mee geeft.
Werkt dat altijd?
Bijna wel, ja. Soms duurt het ietsje langer dan dat…mijn been buigt misschien niet direct…maar het zit er wel dicht bij. En dat is een wereld van verschil met eerder.
Alleen maar door mijn been te voelen…echt te voelen.En erkennen: ‘ Okay ik begrijp dat je, om wat voor reden dan ook, nu op slot zit…het is nu tijd om los te laten en te buigen. Of..je mag buigen, het is oke.’ En dat helpt. Zonder uitzondering.
Soms masseer ik mijn dijbeen en dat helpt ook. Maar het is hoofdzakelijk dat ik er nu anders mee om ga.
Eigenlijk veranderde je hoe je om ging met de symptomen die MS je bezorgde: van woede en weerstand en forceren naar zorgen voor je been en er mee samenwerken?
Ja, precies dat!
Kun je uitleggen hoe je eerder tegen je benen aankeek, of wat voor gevoel ze je bezorgden, en nu? Zit daar een verschil tussen?
Eerder waren mijn benen, of vooral mijn linker been, een deel van mijn lichaam waar ik woest op was…omdat ze niet deden wat ze moesten doen.
Er zijn zelfs een paar momenten geweest dat ik op het internet ben gaan zoeken naar mogelijkheden om mijn benen te laten amputeren en ze te vervangen door protheses. Ik weet dat ze dat met soldaten ook doen die een been verloren hebben in de oorlog. En het leek me ideaal….dan hoef ik alleen maar aan een knop te draaien of een schakelaar om te zetten en…voila…mijn been buigt. En het zal zich niet tegen mij verzetten…het doet gewoon wat ik het zeg te doen.
Ik realiseer me nu hoe averechts het effect is van hoe ik met mijn MS omging.
Mijn benen helpen werkt veel beter dan ze proberen te dwingen. Ik merk dat ik daardoor ook veel milder ben naar mijn eigen benen.
En dat maakt een wereld van verschil….want die woede en frustratie is een groot deel van het probleem. Als je rustig blijft…en erkent dat de situatie is wat die op dat moment is…dat scheelt al een boel spanning.
Zou ik graag uit bed willen kunnen springen en vijf kilometer kunnen rennen en me net zo fit en flexibel willen voelen als toen ik 18 was? Tuurlijk. Wie niet. Maar ik schiet er niks mee op. Dat is hetzelfde als wensen dat er een eenhoorn verschijnt die me naar de goudpot aan het einde van de regenboog brengt. Niet erg waarschijnlijk dat, dat gebeurt. Dus kan ik maar beter ‘dealen’ met de realiteit waar ik mee te maken heb.
Het grappige is….hoe harder ik mijn best doe om mijn been te laten buigen, hoe kleiner de kans dat ‘ie dat ook echt gaat doen.
Hoe meer ik me over kan geven aan dat het is hoe het is….hoe eerder mijn been mee geeft en buigt.